woensdag 13 april 2011

Seismologen voorspellen tweede megabeving en tien jaar zware naschokken

Eerste officiële signalen dat Fukushima aardig op weg is om Tsjernobyl te overtreffen

© ap
HLN update   Met het optrekken van de inschaling van de nucleaire ramp in Fukushima van 5 naar 7 stuurt Japan een belangrijk signaal naar buurlanden Zuid-Korea en China, en naar de hele wereld. Niveau zeven betekent "naar alle waarschijnlijkheid gezondheidsproblemen in een groot gebied, mogelijk buiten de landsgrenzen". Volgens een aantal seismologen is er overigens nog erger op komst. Ze zeggen dat door de megabeving van 11 maart de stress op breuklijnen verhoogd en verplaatst is en verwachten een nieuwe megabeving. Ze denken dat het land nog tien jaar lang gaat nabeven.
Tepco gaf vandaag beelden vrij van de verwoestende tsunami die de kerncentrale trof op 11 maart.
Tepco gaf vandaag beelden vrij van de verwoestende tsunami die de kerncentrale trof op 11 maart. © ap
Het gebouw van reactor 3 liep zware schade op.
Het gebouw van reactor 3 liep zware schade op. © epa
Op 21 maart kwam er rook uit de derde reactor.
Op 21 maart kwam er rook uit de derde reactor. © reuters
© epa
© epa
Waarom duurde het langer dan een maand om de inschatting bij te stellen van "een ramp met lokale gevolgen" naar eentje die even erg is als Tsjernobyl? De officiële uitleg is dat "het een poosje geduurd heeft om alles te meten en in te schatten hoeveel straling er vrijgekomen is" en ook "voor het eerst hebben we een aantal dingen samengelegd". Het moet daarbij gezegd dat het Japanse Atoomagentschap NISA overigens helemaal geen "nucleaire waakhond" is, maar een organisatie is van en voor de nucleaire industrie.

Nieuwe cijfers doen ernstig twijfelen aan de niks-aan-de-hand-politiek van de Japanse overheid. Op 11 en 12 maart alleen ontsnapte tien keer meer schadelijke radioactieve straling uit Fukushima dan bij de explosie van de atoombommen in Hiroshima en Nagasaki tesamen zegt Tetsuo Iguchi van de Nagoya Universiteit. "Het optrekken naar schaal zeven is een erkenning van de Japanse overheid dat de hoeveelheid straling een nieuwe grootorde heeft bereikt", volgens Iguchi. Hij denkt ook dat het inschalen van Fukushima naar zeven "enorme gevolgen gaat hebben voor de nucleaire industrie wereldwijd".

Zelfs meer dan Tsjernobyl?
Bijzonder zorgwekkend is ook een statement van uitbater Tepco dat de hoeveelheid straling die uit Fukushima vrijkomt "de hoeveelheid die in Tsjernobyl vrijkwam wel eens zou kunnen overtreffen". Volgens het Japanse atoomagenstschap lekt er nu één terabecquerel per uur weg uit Fukushima, maar dat is niet meteen een betrouwbaar cijfer.

De meest omvattende studie over Tsjernobyl, gepubliceerd door de New York Academy of Sciences en van de hand van drie Russische stralingsspecialisten en nucleaire medici en gebaseerd op honderden verslagen van wetenschappers en artsen, schat dat die kernramp in de Oekraïne verantwoordelijk is voor 980.000 overlijdens in de voormalige Sovjetunie en Europa. De straling is in Oekraïne en Wit-Rusland ook in de genen gekropen. Drie jaar geleden stelden artsen bijvoorbeeld vast dat naar Westerse normen slechts 20 procent van de kinderen als gezond kunnen worden beschouwd.

En hoewel de nucleaire lobby erg hard haar best doet om de impact van Tsjernobyl te minimaliseren, valt het effect ervan op de gezondheid niet te onkennen. (Hoewel, zoveel moeite moet het daar niet eens voor doen, een van tv bekende bioloog verklaarde in de krant Het Laatste Nieuws nog dat er geen toename in de geboorte van misvormde kinderen in de regio rond Tsjernobyl was. Die toename was spectaculair en ze is bijzonder goed gedocumenteerd. In 2010 werden nog altijd 22 % meer misvormde baby's geboren in de direct getroffen regio dan voor de ramp.)

"Radiofobie"
In de drie jaar na Tsjernobyl werd er in toenmalig West-Berlijn een piek in geboortes van kinderen met het downsyndroom vastgesteld. In Frankrijk verdrievoudigde het aantal gevallen van schildklierkanker. In Turkse ziekenhuizen werd een verdubbeling vastgesteld van neuralebuisdefecten bij ongeboren baby's en een vervijfvoudiging van het aantal gevallen van anencefalie. Gewoon vijf minuten praten met één van de gastgezinnen die al jarenlang Tsjernobylkinderen voor de vakantie naar ons land halen, zegt ook genoeg.

Volgens het Internationale Atoomagenstschap IAEA zijn vele ziekten die aan Tsjernobyl worden gelinkt in feite te wijten aan de stress van radiofobie, een angst voor straling, of armoede en een ongezonde levensstijl, maar het IAEA is dan ook een organisatie die in eerste instantie opgericht is ter promotie van kernenergie. ("The agency shall seek to accelerate and enlarge the contribution of atomic energy to peace, health and prosperity through the world.")

Excuses x 3

Het was ook opnieuw een dag van excuses en knipmesserij. Achtereenvolgens boden Tepco (voor de overlast), het Japanse Atoomagentschap (wegens het verkeerd inschatten van de ramp) en premier Kan (voor vanalles en nog wat) hun excuses aan. Kan sprak vandaag ook opnieuw de Japanse bevolking toe. Hij vroeg de Japanners om een maand na de ramp hun gewone leven weer op te nemen.

Naschokken
Het land werd de jongste uren weer getroffen door verschillende zware naschokken. Na één daarvan brak er brand uit in een reactorgebouw van de rampcentrale van Fukushima en moest al het personeel geëvacueerd worden, maar volgens Tepco heeft de zwaarbeschadigde kerncentrale geen verdere averij opgelopen.

Gisteren kwam de geplaagde centrale opnieuw in de problemen toen de stroom uitviel en de reactors 1, 2 en 3 daardoor zo'n 50 minuten zonder koeling kwamen te zitten. Een beving van 7,1 op de schaal van Richter was daarvan de oorzaak.

De naschokken vertraagden wel de werkzaamheden om de crisis onder controle te krijgen. Die werken omvatten het overpompen van 700 ton hoog radioactief water uit een ondergrondse gracht naar een opslagplaats in het turbinegebouw van reactor 2.

Nieuwe megabeving op komst?
Sinds 11 maart werd Japan opgeschrikt door meer dan 400 naschokken met een magnitude van minstens 5.0. Maar volgens een aantal seismologen is er nog erger op komst. Ze zeggen dat door de megabeving van 11 maart de stress op breuklijnen verhoogd en verplaatst heeft.

Ondermeer U.S. Geological Survey geophysicist Ross Stein en Shinji Toda (Kyoto University) hebben berekend dat ondermeer een hotspot ten oosten van Tokio nu een pak meer onder druk staat dan voor de megabeving. Ze waarschuwen dat daardoor opnieuw erg zware bevingen gaan komen en ook dat Japan nog zeker tien jaar lang gaat beven door naschokken.

Stein en Toda concluderen dat ondermeer uit de plaatsen waar de naschokken nu plaatsvinden. Ze zeggen een patroon te hebben ontdekt, maar voegen er meteen aan toe dat ze daarmee nog niet aan het voorspellen kunnen gaan.

Er is overigens een precedent. Drie maanden na de vreselijke aardbeving en tsunami van 26 december 2006 in Indonesië (9.1), brak een door de verplaatsing van de stress op de platen er een stuk van een breuklijn met een 8.7 als gevolg. (mvl)
12/04/11 12u03

Geen opmerkingen:

Een reactie posten